Straż Miejska w Żaganiu, począwszy od dnia 11 stycznia 2016 roku do końca sezonu grzewczego, przeprowadzi kontrole przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska. Ich przedmiotem jest przede wszystkim sprawdzenie prawidłowości gospodarowania odpadami związanymi z wykorzystaniem odpadów jako paliwo. Ma to związek z faktem, iż coraz częściej stosowaną metodą oszczędzania węgla jest spalanie w domowych piecach różnego rodzaju odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych. Obowiązujące przepisy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie będącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527 ze zm.) zezwalają na wykorzystanie niektórych rodzajów odpadów jako paliwo. Są nimi wyłącznie:
– odpadowa masa roślinna;
– odpady z gospodarki leśnej;
– odpady kory i korka;
– trociny, wióry, ścinki z wyłączeniem trocin, wiórów, ścinek pochodzących z obróbki płyt wiórowych;
– odpady z kory;
– opakowania z papieru i tektury;
– opakowania z drewna;
– drewno, o ile nie jest zanieczyszczone impregnatami i powłokami ochronnymi;
– papier i tektura, o ile nie jest zanieczyszczone impregnatami i powłokami ochronnymi;
– odpady ulegające biodegradacji, kartony.
Kontrola przeprowadzona będzie na podstawie art. 379 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2013, poz.1232), który w ust. 1 stanowi, iż marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów. W ust. 2 wskazano, iż ww. organy mogą upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych pracowników podległych im urzędów marszałkowskich, powiatowych, miejskich lub gminnych lub funkcjonariuszy straży gminnych. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 2 wymaga formy pisemnej ze wskazaniem osoby, którą upoważniono do wykonywania funkcji kontrolnych. Może to być zarówno upoważnienie jednorazowe, jak i upoważnienie trwałe. Każdy funkcjonariusz straży gminnej posiadający imienne upoważnienie zgodnie z treścią ust. 3 ma prawo do:
– wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren;
– przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
– żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
– żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
W celu zagwarantowania właściwego przebiegu czynności kontrolnych w ust. 6 nałożono na wymienione w nim podmioty kontrolowane obowiązek umożliwienia przeprowadzenia kontroli. Niepodporządkowanie się postanowieniom tego przepisu wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 225 § 1 Kodeksu karnego stanowiącego, że kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowych, ten podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Artykuł 380 Prawa ochrony środowiska wskazuje, że kontrolę kończy protokół sporządzany przez kontrolującego, podpisywany przez kontrolującego i kontrolowanego. Kontrolowany określony jako kierownik kontrolowanego podmiotu lub kontrolowana osoba fizyczna może wnieść do protokołu zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem oraz odmówić podpisania protokołu.
Odmowa podpisania protokołu nie pozbawia tego protokołu mocy dowodowej, ale kontrolowany może (nie musi) w terminie 7 dni przedstawić swoje stanowisko (kwestionujące ustalenia protokołu) na piśmie wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, staroście lub marszałkowi województwa.
Termiczne przekształcanie odpadów (spalanie) zgodnie z treścią art. 155 ustawy o odpadach prowadzi się wyłącznie w spalarniach lub w współspalarniach odpadów. Osoba, która wbrew wymienionemu przepisowi dokonuje spalania w domowych piecach odpadów innych niż wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska popełnia wykroczenie określone w art. 191. Dobrem chronionym przez art. 191 jest bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, które może zostać zagrożone w następstwie termicznego przekształcania odpadów w jakimkolwiek urządzeniu lub miejscu poza spalarnią lub współspalarnią. Wykroczenie ma charakter formalny, co oznacza, że żaden skutek ani jego niebezpieczeństwo nie zostało wprowadzone do jego znamion. W przypadku skierowania wniosku o ukaranie do Sądu na sprawcę tego czynu może być nałożona grzywna do 5000 złotych. W przypadku wystąpienia zanieczyszczenia (np. pyłem) miejsca dostępnego dla publiczności (droga, ulica, plac) na sprawcę może być nałożona grzywna w drodze mandatu karnego w wysokości do 500 złotych.