Rok 2020 przyniesie zmiany w zakresie opłat za odbiór odpadów komunalnych w gminach. Nad wysokością nowych stawek w oparciu o zmieniające się przepisy, dyskutują obecnie samorządy w Polsce. Z czego wynikają czekające wszystkich podwyżki?

Art. 6 k ust. 2 a Ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminie określa, że:

Rada gminy ustala stawki opłaty w wysokości nie wyższej niż maksymalne stawki opłaty (… ) w przypadku metody wg której podstawą jest liczba mieszkańców zamieszkujących dana nieruchomość opłata ta stanowi 2 % przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem – za mieszkańca.

W przypadku Żagania maksymalny poziom opłaty mógłby wynieść 33,86 zł. Z uwagi na koszty obsługi systemu odbioru odpadów zaproponowano stawkę za wywóz śmieci  prowadzonych w sposób selektywny na poziomie 25 złotych. Zaproponowane w Żaganiu nowe stawki nie są więc najwyższymi z możliwych.

Zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, rada gminy dokonuje wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustala wysokość stawki tej opłaty.

Dotychczas stawki opłat, o których mowa, zróżnicowane były w zależności od tego, czy mieszkańcy segregowali odpady komunalne. Stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zbieranymi i odbieranymi w sposób selektywny uchwalona była na poziomie 17,00 zł miesięcznie od każdego mieszkańca zamieszkującego daną nieruchomość, natomiast stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zbieranymi i odbieranymi w  sposób nieselektywny na poziomie 25,00 zł miesięcznie od mieszkańca.

W związku ze zmianą przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wszyscy mieszkańcy zobowiązani są do segregacji odpadów. Stąd wynika brak podstaw prawnych do różnicowania stawek opłat na dotychczasowych zasadach.

W obecnym stanie prawnym ustalana jest stawka opłaty za gospodarowanie odpadami zbieranymi w sposób selektywny. W projekcie uchwały jest to 25,00 zł od osoby za 1 miesiąc. Rada gminy zobowiązana jest także określić stawkę podwyższoną. Może ona być podwyższona m.in. dwukrotnie, jednak nie więcej niż czterokrotnie. W projekcie uchwały zaproponowano stawkę dwukrotnie podwyższoną, tj. 50,00 zł, zatem najniższą z możliwych do określenia według ustawodawcy! Stawka ta będzie miała zastosowania w przypadku niewypełniania przez właścicieli obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny.

Dochody z opłat za gospodarowanie odpadami, to środki „znaczone”. Można je przeznaczyć wyłącznie na wydatki określone w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, tj.: na wydatki dotyczące odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych oraz na pokrycie kosztów obsługi administracyjnej tego zadania. W projekcie uchwały budżetowej Gminy Żagań o statusie miejskim założono, że w 2020 roku zaplanowane dochody (przy uwzględnieniu stawek określonych w projekcie niniejszej uchwały) powinny pokryć w 100,00 % koszty obsługi systemu odbioru odpadów.

W 2019 roku, oraz w latach wcześniejszych, dochody z opłat za gospodarowanie odpadami nie pokrywają w całości tych kosztów. Do zbilansowania systemu gospodarki odpadami może do końca roku zabraknąć ponad 100.000,00 zł.

Dodać należy, że w roku przyszłym koszty odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych wzrosną. Będzie miał na to wpływ m.in:

  • wzrost cen przyjęcia do Zakładu Zagospodarowania Odpadów – odpadów wielkogabarytowych z 300,00 zł za 1 tonę netto do 550,00 zł za 1 tonę netto,
  • wprowadzenie odpłatności za przyjęcie na składowisko plastików w wysokości 150,00 zł/1 tonę netto (dotychczas ZZO płacił dostarczającemu plastiki 50,00 zł/1 tonę netto),
  • wzrost kosztów obsługi systemu przez operatora, co wynikało będzie ze wzrostu od 1.01.2020 r najniższego wynagrodzenia pracowników oraz konieczności spełnienia przez operatora wymagań ustawowych dotyczących odpowiedniego dostosowania środków transportu służących do odbioru odpadów do systemów informatycznych RFID. System ten służył będzie obowiązkowemu monitoringowi przepływu odpadów z miejsca ich wytworzenia do miejsca ich składowania. Operator w świetle prawa będzie musiał m.in.: wyposażyć samochody w wagi, zakupić niezbędne oprogramowanie, anteny satelitarne oraz GSP.

Operator zobowiązany będzie także do zwiększenia ilości pojemników do segregacji odpadów i ich oznakowania.

System gospodarowania odpadami komunalnymi powinien się bilansować, tj. dochody z opłat powinny pokrywać koszty:

  • odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości przez wykonawcę,
  • koszty utrzymania punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych,
  • koszty utrzymania obsługi systemu gospodarowania odpadami (obsługi administracyjnej).

W przypadku Żagania system w bieżącym roku się nie zbilansuje i gmina z innych źródeł będzie musiała do niego dopłacić.

Wyłącznie w związku z  powyższymi zmianami przepisów oraz wzrostem kosztów obsługi systemu przedłożono Radzie Miasta Żagań projekt uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty na terenie Gminy Żagań o statusie miejskim.