W niedzielę 26 lipca 2020 r. odbył się pierwszy z dwóch spacerów krajoznawczych z cyklu „(Nie)istniejące”. Kolejna tematyczna propozycja od Odkrywanie Żagania dowiodła ogromnego potencjału miasta i zapotrzebowania na tego rodzaju wydarzenia.
Jednak, aby można było mówić o powodzeniu, niezbędne są pasja, zaangażowanie, autorskie pomysły, jak i profesjonalna promocja. Niewiarygodna frekwencja (ok. 50 osób), uśmiechy i sympatyczna atmosfera, aktywność oraz oklaski na koniec przekonują o słuszności takiego podejścia. Wycieczka budziła dużą sensację na mieście, z okien często wyglądali ludzie, aby zaobserwować, co się dzieje.
Spacer rozpoczął się przy fontannie na pl. Słowiańskim dosyć porywiście, gdyż nad miasto nadciągała nawałnica. Jednak natura okazała się łaskawa i jak to często w Żaganiu bywa, burza przeszła obok. Tak więc, mimo sporadycznego deszczu udało się przejść całą zaplanowaną trasę. Koncepcja spaceru polegała na tym, aby na kolejnych przystankach opowiedzieć skondensowaną do krótkich informacji historię danego miejsca, a następnie odkrywać nieistniejące na tle tego, co ocalało. Z pomocą przychodziły tu dawne pocztówki i powojenne archiwalne zdjęcia autorstwa m.in. Jana Mazura. Istotne znaczenie miała również wspólna praca z wyobraźnią. Społeczny proces, integracja i poczucie lokalnej wspólnoty to niezbędny element spacerów firmowanych przez Odkrywanie Żagania, stąd ten aspekt był niezwykle ważny.
Podczas spaceru, obok narracji o nieistniejących konkretnych jednostkowych budynkach, takich jak hotele i restauracje, najstarsza kamienica miejska czy ratusz (dawny urząd miasta), ważna była też ogólna perspektywa. Mówiliśmy o urbanistyce miasta, o osi wschód–zachód na której zostały oparte dwa żagańskie Rynki, a także o tym, że w przedwojennym Żaganiu zapewne spełniony był ideał krótkich łańcuchów dostaw, czyli powszechna dostępność lokalnych produktów. Nie mogło zabraknąć opowieści o Baderstraße (ul. Łaziebnej), a przy tej okazji o żagańskich browarach oraz kamienicy Blaurocka. Próbowaliśmy wyobrazić sobie dawnych mieszkańców miasta, nie traktując ich przez pryzmat narodowości, lecz właśnie jako żaganian i żaganianki, jako tutejszych.
Spacery „(Nie)istniejące” organizowane są we współpracy z Żagańskim Pałacem Kultury. Nieocenione wsparcie historyczne zapewniał jak zwykle Stanisław Byczkowski. Znakomitą fotoreporterską relację tradycyjnie już wykonali Jan Mazur oraz Wojciech Kasprzyk. Podziękowania dla Piotra Węglika za udostępnienie archiwaliów. Wśród uczestników byli także goście z innych miejscowości. Druga część, domykająca w jedną całość proponowaną koncepcję, odbędzie się w sobotę (22 sierpnia) w godz. 17:00–19:00 (zbiórka na pl. Klasztornym). W ten sposób poznamy od nieco innej strony niemal cały obszar żagańskiego starego miasta.
Tekst: Mariusz Wieczerzyński
Zdjęcia: Jan Mazur, Wojciech Kasprzyk
