14 sierpnia o godz. 17.00 wyruszyliśmy spod Centrum Informacji Turystycznej w Żaganiu spacerem śladami Johannesa Keplera. Spotkanie rozpoczęliśmy od omówienia krótkiej historii życia astronoma, prowadzonych przez niego obserwacji oraz wydanych dzieł. Gościem specjalnym spaceru był Wiesław Urban, autor książki pt.: Obraz Johannesa Keplera w literaturze niemieckojęzycznej (wyd. Powiat Żagański w 2011 r.). Autorem zdjęć oraz cennych uwag w trakcie zwiedzania był jak zawsze nieoceniony w tej roli Jan Mazur.
W trakcie sierpniowego spaceru mieliśmy okazję podążać historyczną drogą od momentu urodzenia J. Keplera w Weil der Stadt przez Graz, Tybingę, Pragę, Linz aż do jego przyjazdu do Żagania. Kepler nazywany jest współcześnie „Einsteinem XVII w”, a jego twórcza pasja „muzyką niebios” czyli wieczną harmonią. Właśnie harmonia była motywem przewodnim spaceru. Oznacza ona wielki porządek, regułę, powtarzalność nie tylko w sferze niebios, ale również w życiu.
Wraz z uczestnikami wydarzenia udaliśmy się do pomnika Johannesa Keplera przy ul. Warszawskiej (dawn. Hohe Straβe), gdzie znajduje się tablica informacyjna o dokonaniach wielkiego astronoma oraz do wieży ratuszowej, w którą wmurowana została pamiątkowa tablica z okazji 400. rocznicy urodzin Keplera (ufundowana przez społeczeństwo Żagania). Następnie odwiedziliśmy restaurację „Kepler” w rynku. W jej wnętrzu znajdują się malowidła poświęcone Keplerowi, wykonane przez Tadeusza Pietucha z Krakowa.
Dalej droga poprowadziła nas do Poaugustiańskiego Zespołu Klasztornego, gdzie szczególną uwagę zwróciliśmy na wieżę górująca nad konwiktem. Znajduje się w niej sala poświęcona astronomom Tycho de Brache i Johannesowi Keplerowi. Malowidła naścienne oraz freski wykonane zostały techniką sgraffito. W tym miejscu wspomnieliśmy również o pierwszych obserwacjach meteorologicznych zainicjowanych przez Keplera.
Kolejnym ważnym punktem piątkowego spaceru była ul. Keplera, przy której znajduje się tablica informująca o pobycie w tym miejscu niemieckiego astronoma oraz jego rodziny i prowadzonej przez niego drukarni. Swoje obserwacje nieba, pierwsze obserwacje meteorologiczne oraz obliczenia prowadził Kepler w budynku przy nieistniejącej Bramie Szpitalnej. Obecnie w tym miejscu znajduje się pomniejszona kopia budynku (ładnie odnowiona).
Johannes Kepler trafił do Żagania dzięki Albrechtowi von Wallensteinowi. Wallenstein zapewnił mu godziwe warunki do życia i prowadzenia badań oraz możliwości druku. Kepler dokończył w Żaganiu swoje dzieła, nie tylko te matematyczno- astronomiczne ale także powieść naukowo – fantastyczną pt.: SEN. Została ona wydana pośmiertnie w języku łacińskim i była poświęcona astronomii księżycowej. W 2004 roku została przetłumaczona na j. polski dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Żagania i Adama Stawczyka. Warto dodać, że Johannes Kepler posiadał swój herb rodowy opatrzony aniołem, przypominający wizualnie wcześniejszego patrona Żagania, lecz zbieżność ta jest przypadkowa.
Ostatnim punktem spaceru był skwer przy kościele Św. Ducha, zlokalizowany u zbiegu ulic Jana Pawła II i Wojska Polskiego w Żaganiu. W tym miejscu znajduje się pamiątkowy kamień z medalionem postawiony z okazji 300. rocznicy śmierci Johannesa Keplera (1930 r.). Kamień przeniesiony był z żagańskiego parku. Kopię medalionu wykonał artysta z miasta partnerskiego Netphen.
Na zakończenie piątkowego spaceru, w którym uczestniczyło ponad 20 osób, przeprowadzono mini konkurs składający się z 5 pytań, w którym można było wygrać symboliczne nagrody. Spacer prowadziła regionalistka – przewodnik Halina Dobrakowska.
Serdecznie zapraszam na następny spacer z przewodnikiem po mieście, który odbędzie się 28 sierpnia. Tym razem podążymy śladem dokonań Jana Ignacego Felbigera – opata żagańskiego, innowatora i reformatora szkolnictwa.
Literatura:
- (red.) W. Chłopek-Zeszyty Żagańskie Nr 5, [w:] B. Adamowicz, -Twórcza pasja Jana Keplera „muzyka niebios” s. 16, J. Patka , – Jan Kepler Einstein XVII w s. 11, W.Chłopek, – Herb Jana Keplera s. 24, Towarzystwo Żagańskie
- Waniek- Jak Johann Kepler jadąc do Żagania na Śląsku zahaczył o księżyc – Canon Silesiae- Kotórz Mały 2015
- Wroa, J. Gil – O Janie Keplerze – wielkim astronomie, który dwa ostatnie lata życia spędził w Żaganiu – ŻPK- Zielona Góra 1998
- Kepler – Sen czyli wydane pośmiertnie dzieło poświęcone astronomii księżycowej- Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR 2004
- UM Żagań – broszura – Szlak śladami Johannes Keplera w Żaganiu – Żagań 2000
- UM Żagań- broszura – Spotkanie z Johannesem Keplerem w Żaganiu – Żagań 2007
- Urban – Obraz Johannesa Keplera w literaturze niemieckojęzycznej – Powiat Żagański, Żagań 2011
(red.)U. Maciejewska – Jan Kepler od Weil der Stadt do Żagania – Carbo Media 2008
Tekst: Halina Dobrakowska