Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości nastąpiło w oparciu o przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. poz. 1716) oraz ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. poz. 2540). Główną ideą ustawy jest likwidacja użytkowania wieczystego nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe.

Kogo dotyczy zmiana:

  1. użytkowników wieczystych, będących właścicielami domów jednorodzinnych,
  2. użytkowników wieczystych, będących właścicielami lokali w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych,
  3. użytkowników wieczystych, będących właścicielami kamienic, jeżeli nie oddali lokali w podnajem,
  4. osób, które przed 1 stycznia 2019 roku zawarły umowę o ustanowienie użytkowania wieczystego lub umowę przenoszącą prawo użytkowania wieczystego – a wniosek o wpis w księdze wieczystej nie został rozpoznany przed tym dniem, bądź przed tym dniem nie został w ogóle złożony (przekształcenie następcze),
  5. użytkowników wieczystych, którzy zamieszkują w budynkach jednorodzinnych lub wielorodzinnych, oddanych do użytkowania zgodnie z przepisami prawa budowlanego po 1 stycznia 2019 r. (przekształcenie opóźnione),
  6. użytkowników wieczystych, właścicieli domów jednorodzinnych, będących cudzoziemcami, po spełnieniu dodatkowego warunku jakim jest uzyskanie zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości.

Jakich nieruchomości dotyczy:

  1. nieruchomości zabudowanych wyłącznie budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi,
  2. nieruchomości zabudowanych wyłącznie budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne,
  3. nieruchomości wymienionych w pkt 1 i 2 wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych,
  4. nieruchomości wymienionych w pkt. 1 i 2 na których są położone inne obiekty budowlane niż określone w pkt 3, po uprzednim dokonaniu podziału geodezyjnego i prawnego takiej nieruchomości w taki sposób, aby wyodrębnić nieruchomość spełniającą warunki do przekształcenia.

Zaświadczenie – dokument potwierdzający przekształcenie

  1. Wydają organy pobierające dotychczasowe opłaty za użytkowanie wieczyste. W przypadku nieruchomości stanowiących własność Gminy Żagań o statusie miejskim jest to Burmistrz Miasta Żagań. Zaświadczenia te wydawane są z urzędu, bez pobierania opłaty skarbowej. Od zaświadczenia wydawanego na wniosek właściciela pobiera się opłatę skarbową w wysokości 50 zł.
  1. Zaświadczenie zawiera:
  • potwierdzenie przekształcenia,
  • oznaczenie nieruchomości gruntowej lub lokalowej (budynki wielorodzinne), według ewidencji gruntów i budynków oraz ksiąg wieczystych prowadzonych dla tych nieruchomości,
  • wysokość rocznej opłaty przekształceniowej oraz okres jej wnoszenia,
  • zasady wnoszenia opłaty jednorazowej,
  • pouczenie o możliwości złożenia, w terminie 2 miesięcy od doręczenia zaświadczenia, wniosku o ustalenie wysokości i okresu wnoszenia opłaty przekształceniowej w drodze decyzji.
  1. Zaświadczenie wydane z urzędu przesyłane jest na adres wskazany w ewidencji gruntów i budynków lub inny adres, na który przed dniem przekształcenia doręczano korespondencję dotyczącą użytkowania wieczystego. Doręczenie zaświadczenia na takie adresy uważa się za dokonane.
  2. Zaświadczenie przesyłane jest do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej.
  3. Sąd z urzędu dokonuje wpisu własności gruntu oraz wpisu roszczenia o opłatę
    w dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej (domy jednorodzinne).
  4. W przypadku przekształcenia udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu związanego z odrębną własnością lokalu (budynki mieszkalne wielorodzinne) sąd dokonuje wpisów w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej.
  5. Zawiadomienie o wpisie sąd doręcza na adres wskazany w zaświadczeniu.

Ważne!

Bardzo istotne jest uaktualnienie przez użytkowników wieczystych adresów zamieszkania w ewidencji gruntów i budynków, gdyż zaświadczenie wysłane na wskazany w tej ewidencji adres uważa się za skutecznie doręczone. Ważne jest uaktualnienie wpisów w księdze wieczystej (wprowadzenie np. postanowień spadkowych, wyroków rozwodowych), gdyż sąd bada zgodność danych zawartych w zaświadczeniu z danymi w księdze wieczystej.

Terminy wydania zaświadczenia:

  • z urzędu właściwy organ wydaje zaświadczenie nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia przekształcenia.
  • w terminie 4 miesięcy od dnia przedstawienia przez cudzoziemca, ostatecznego zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości
  • w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania potwierdzenia dokonania wpisu w księdze wieczystej (przekształcenie następcze),
  • na wniosek właściciela w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku,
  • na wniosek właściciela lokalu uzasadniony potrzebą dokonania czynności cywilnoprawnej mającej za przedmiot lokal albo właściciela gruntu uzasadniony potrzebą ustanowienia odrębnej własności lokalu – w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.

Opłata z tytułu przekształcenia

  1. Roczna opłata przekształceniowa:
  • wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia (co do zasady w dniu 1 stycznia 2019 r.),
  • w przypadku, gdy w dniu przekształcenia obowiązywałaby opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego ustalona za pierwszy lub drugi rok od aktualizacji, wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w trzecim roku od aktualizacji,
  • opłata jest wnoszona przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia,
  • właściciel, jeżeli nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć, do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia zaświadczenia, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia tej opłaty w drodze decyzji.
  1. Jednorazowa opłata przekształceniowa:
    • właściciel gruntu w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłaty może zgłosić właściwemu organowi na piśmie zamiar jednorazowego jej wniesienia w kwocie pozostającej do spłaty,
    • wysokość tej opłaty odpowiada iloczynowi wysokości opłaty obowiązującej w roku, w którym zgłoszono zamiar wniesienia opłaty jednorazowej oraz liczby lat pozostałych do upływu okresu 20 lat,
    • właściwy organ informuje właściciela gruntu na piśmie o wysokości opłaty jednorazowej w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia,
    • właściciel, jeżeli nie zgadza się z wysokością opłaty jednorazowej, może złożyć, do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości opłaty jednorazowej w drodze decyzji.
  1. Po wniesieniu wszystkich opłat rocznych albo opłaty jednorazowej, właściwy organ wydaje z urzędu, w terminie 30 dni od dnia wniesienia opłaty rocznej albo opłaty jednorazowej, zaświadczenie o ich wniesieniu, które właściciel gruntu załącza do wniosku o wykreślenie w dziale III księgi wieczystej wpisu roszczenia o opłatę.
  2.  Od wniosku o wpis sąd pobiera opłatę stałą w wysokości:
  • 250 zł – w przypadku wniesienia opłaty jednorazowej,
  • 75 zł – w pozostałych przypadkach.

Terminy wnoszenia opłat:

Opłatę przekształceniową należną za 2019 r. wnosi się w terminie do dnia 29 lutego 2020 r. Kolejne opłaty roczne wnosi się w terminie do dnia 31 marca każdego kolejnego roku. Na wniosek właściciela złożony nie później niż 14 dni przed dniem upływu terminu płatności, właściwy organ może rozłożyć opłatę roczną na raty lub ustalić inny termin jej wniesienia, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Ważne!

Rok 2020 będzie rokiem podwójnej opłaty. Do 29 lutego 2020 r. wnosi się opłatę należną za 2019 r., natomiast do 31 marca 2020 r. wnosi się opłatę należną za 2020 r.

Bonifikaty od opłaty przekształceniowej

Nie przewiduje się udzielania bonifikat od opłaty przekształceniowej.

Za przekształcenie opłaty nie wnoszą:

  • parki narodowe,
  • osoby fizyczne lub ich spadkobiercy oraz spółdzielnie mieszkaniowe, w przypadku gdy wniosły jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego.

Nowy nabywca nieruchomości:

  1. w przypadku zbycia nieruchomości (sprzedaży, darowizny) obowiązek ponoszenia opłaty, przez okres pozostały do jej wnoszenia przechodzi na kolejnego właściciela, poczynając od 1 stycznia roku następnego po zbyciu.
  2. nabywca nieruchomości występuje do właściwego organu w terminie 30 dni od dnia nabycia nieruchomości o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty,
  3. jeżeli nabywca nieruchomości nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia opłaty, w drodze decyzji.

Waloryzacja opłaty przekształceniowej:

  1. Waloryzacji opłaty właściwy organ dokonuje z urzędu lub na wniosek właściciela.
  2. Waloryzacji dokonuje się przy zastosowaniu wskaźników zmian cen nieruchomości dla nieruchomości sklasyfikowanych w rejestrze cen i wartości nieruchomości, z uwzględnieniem danych wynikających z ewidencji gruntów i budynków.
  3. Dokonuje się jej nie częściej niż raz na 3 lata od dnia dokonania ostatniej waloryzacji.
  4. O wysokości zwaloryzowanej opłaty właściwy organ zawiadamia właściciela nieruchomości.
  5. Zwaloryzowana opłata obowiązuje od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym dokonano waloryzacji.

Przepisy ustaw stosuje się z uwzględnieniem pomocy publicznej. Udzielenie pomocy publicznej dotyczy przedsiębiorcy (każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, bez względu na jego formę prawną) oraz wymaga spełnienia warunków jej udzielenia, określonych w prawie unijnym. W przypadku przekroczenia limitu pomocy de minimis stosuje się dopłatę w wysokości wartości rynkowej nieruchomości określonej na dzień przekształcenia. Wysokość dopłaty ustalana jest z urzędu w drodze decyzji. Koszty operatu szacunkowego ponosi zobowiązany do dopłaty.

Ważne!

  • Łączna wartość pomocy pomocy de minimis dla jednego beneficjenta nie może przekroczyć równowartości 200 tys. euro w okresie 3 lat kalendarzowych,
    a w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego towarów – 100 tys. euro.
  • Bierze się pod uwagę bieżący rok kalendarzowy oraz dwa poprzednie lata.

Możliwość wyboru trybu przekształcenia:

  1. Użytkownicy wieczyści, którzy złożyli wniosek o przekształcenie według przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, a sprawy te nie zostały zakończone (nie wydano decyzji przekształcającej prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości zgłoszonej do przekształcenia) do 31 grudnia 2018 r. mają możliwość wyboru trybu prawnego przekształcenia, czyli:
  • przekształcenie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. – zwanych dalej – „stare zasady”,
  • przekształcenie na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – zwanych dalej – „nowe zasady”.
  1. Warunkami przekształcenia według starych zasad są:
  • złożenie, w terminie do dnia 31 marca 2019 r., oświadczenia o prowadzeniu dalszego postępowania na podstawie ustawy z 29 lipca 2005 r.,
  • oświadczenie składają, każdy w swoim imieniu: użytkownik wieczysty (właściciel lub współwłaściciele domu jednorodzinnego) lub współużytkownicy wieczyści (właściciele lokali w budynkach wielorodzinnych).
  1. Niezłożenie oświadczenia w wyżej określonym terminie lub złożenie oświadczenia przez współużytkowników wieczystych, których suma udziałów nie wynosi co najmniej połowę, powoduje:
  • umorzenie postępowania prowadzonego według starych zasad,
  • przekształcenie następuje ze skutkiem na dzień 1 stycznia 2019 r. zgodnie z nowymi zasadami.
  1. W przypadku postępowań prowadzonych na starych zasadach, nie zakończonych do dnia 31 grudnia 2021 r. wydaniem decyzji przekształcającej prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości zgłoszonej do przekształcenia, przekształcenie następuje z dniem 1 stycznia 2022 r. zgodnie
    z nowymi zasadami.

 Szczególne regulacje dotyczące przedsiębiorców:

  1. Właściciel gruntu będący przedsiębiorcą, w odniesieniu do nieruchomości wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, może w terminie 3 miesięcy od dnia przekształcenia złożyć właściwemu organowi oświadczenie o zamiarze wnoszenia opłaty z tytułu przekształcenia, wybierając spośród dwóch zasad płatności:
    • zasady 20 opłat,
    • zasady płatności długoterminowej (33 lata, 50 lat, 99 lat).
  1. Zasada 20 opłat (rozdział: „Opłata z tytułu przekształcenia.” Roczna opłata przekształceniowa).
  • w przypadku przekroczenia limitu pomoc de minimis ewentualna dopłata w wysokości wartości rynkowej nieruchomości określonej na dzień przekształcenia.
  1. Zasada płatności długoterminowej, przedsiębiorca składa właściwemu organowi oświadczenie o zamiarze wnoszenia opłaty za okres:
  • 99 lat, licząc od dnia przekształcenia, jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, wynosi 1%, albo
  • 50 lat, licząc od dnia przekształcenia, jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, wynosi 2%, albo
  • 33 lat, licząc od dnia przekształcenia, jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, wynosi 3%, albo

-w którym suma opłat nie przekroczy wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej podstawę ustalenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, jest wyższa niż 3%,

  • zostaje osiągnięta wartość rynkowa nieruchomości po spłacie wszystkich opłat,
  • przedsiębiorca nie wchodzi w rygor pomocy de minimis.
  1. Możliwość zmiany zasady płatności
  • Nowe oświadczenie o zmianie zasady płatności przedsiębiorca może złożyć w każdym czasie w okresie wnoszenia opłat.
  • Właściwy organ wydaje zaświadczenie potwierdzające wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty w terminie 30 dni od dnia złożenia nowego oświadczenia.
  • Jeżeli właściciel nieruchomości nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia pozostałych opłat, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia opłaty, w drodze decyzji.
  • Uwzględnia się przepisy o pomocy de minimis.
  1. Opłata jednorazowa (rozdział – „Opłata z tytułu przekształcenia” Jednorazowa opłata przekształceniowa.
  • W każdym czasie bez względu na wybór zasady (20 opłat albo też zasady płatności długoterminowej) przedsiębiorca może wnieść opłatę jednorazowo.
  1. Zbywanie nieruchomości między przedsiębiorcami.
  • Nowy nabywca (przedsiębiorca) występuje do właściwego organu w terminie 30 dni od dnia nabycia nieruchomości o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty.
  • W przypadku nieruchomości, w odniesieniu do której zbywca (przedsiębiorca) złożył oświadczenie o płatności długoterminowej (33, 50, 99 lat) nabywca (przedsiębiorca) wraz z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty może złożyć właściwemu organowi oświadczenie o kontynuowaniu płatność według zasady płatności długoterminowej.
  • Jeżeli nabywca nieruchomości (przedsiębiorca) nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia opłaty, w drodze decyzji.

Ważne!

Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

W razie pytań prosimy o kontakt: