Edukacja

Gmina Żagań o statusie miejskim informuje, że podobnie jak inne samorządy wypłaci dodatkowe wynagrodzenia nauczycielom za rok 2020. Z czego wynika ta konieczność?

Obowiązek ten wynika z art. 30a Karty nauczyciela, który mówi o tym, że organy prowadzące szkołę mają czas do 20 stycznia na przeprowadzenie analizy wynagrodzeń nauczycieli w poprzednim roku w odniesieniu do średniego wynagrodzenia nauczycieli oraz liczby nauczycieli pracujących w danym roku kalendarzowym. Dodatek ten trzeba też wypłacić nauczycielom przebywającym na urlopie dla poratowania zdrowia, a także tym nauczycielom przedszkola, którzy z powodu niepełnego wykształcenia otrzymują niższe pensje.

W ubiegłym roku zaszły ogromne zmiany w pracy całego systemu oświaty, który przechodząc na nauczanie zdalne pozbawił samorządy możliwości prowadzenia zajęć dodatkowych czy udzielania zastępstw w momencie, gdy wielu nauczycieli przebywało na zwolnieniach lekarskich. Jest to problem wielokrotnie podnoszony przez samorządy w całym kraju w ramach debat nad funkcjonowaniem systemu oświaty w okresie pandemii. Wystosowano w tej sprawie apel do MEN o zmianę w przepisach o średnich płacach nauczycieli.

Sytuacja epidemiczna o a godziny ponadwymiarowe

Ponieważ w sytuacji epidemicznej niemożliwe okazało się zmaksymalizowanie ilość godzin ponadwymiarowych dla nauczycieli (dzieci i tak przed komputerami spędzały za dużo czasu), samorząd musi wypłacić dodatkowe wynagrodzenie za 2020 rok. W przypadku Żagania wypłata ta będzie dotyczyła tylko wyrównania dla nauczycieli dyplomowanych. W przypadku nauczycieli stażystów, kontraktowych oraz mianowanych średnie kwoty wynagrodzeń zostały wypracowane.

Kwota wyrównania w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych oraz szkołach (czyli we wszystkich miejskich placówkach oświatowych) wyniosła 242 234,04 złote, co w przeliczeniu na etaty daje 3,2 etatu nauczyciela dyplomowanego (242 234,04 zł – kwota wyrównania/75166,20 złote – średnie roczne wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego do wypracowania zgodnie z KN). W miejskich szkołach zatrudnionych jest 174 nauczycieli dyplomowanych. Kwota wypłaconego dodatku uzależniona jest od czasu zatrudnienia i wielkości etatu. Najwyższa kwota wypłaconego dodatku wynosi w przypadku Żagania 990,87 zł netto (1404,51 zł brutto). Do puli etatów, które wlicza się przy obliczaniu średniego wynagrodzenia, należało doliczyć w ubiegłym roku aż 29 nauczycieli przebywających na urlopie dla poratowania zdrowia. W tym czasie otrzymywali oni tylko wynagrodzenie podstawowe, a ich wynagrodzenia są wliczane do średnich wynagrodzeń. W związku z tym wygenerowano niedobór średnich wynagrodzeń w wysokości 218 079,23 zł.

Obecnie cały system obciążony jest reformą oświaty związaną z likwidacją gimnazjów i odejściem jednego rocznika ze szkół oraz koniecznością zapewnienia zatrudnienia dla wszystkich nauczycieli. Mniejsza liczba nadgodzin wynika również ze zmniejszenia liczby oddziałów w wyniku reformy. W skali miasta jest ich obecnie o 11-12 mniej niż przed reformą.

Dopłacać do wynagrodzeń, czy zwalniać nauczycieli?

W przypadku żagańskiej oświaty istotne jest to, iż pomimo ograniczenia liczy dzieci i klas w szkołach, żaden nauczyciel nie stracił pracy. Wypłata dodatkowych wynagrodzeń przy obecnym zatrudnieniu wynika z kalkulacji – czy zwalniać nauczycieli i nie dopłacać do wynagrodzeń, czy zachować miejsca pracy? Priorytetem żagańskiego organu prowadzącego jest zapewnienie pracy wszystkim nauczycielom zatrudnionym w miejskich szkołach.

W czasie pandemii żagańskie placówki skorzystały z możliwości zwolnienia z ZUS w wysokości 252 755,02 zł, co również spowodowało niedobór w średnich wynagrodzeniach. Z drugiej strony kwota, której nie przekazano na składki, pokryje obecne zobowiązania na wypłatę dodatkowych wynagrodzeń.

W szkołach nie ograniczono żadnych godzin zajęć wyrównawczy, a tym bardziej zastępstw. Jednak to dyrektorzy szkół decydują o przydzielaniu i organizacji tych zajęć. Również odpis z funduszu płac na dodatki motywacyjne nie został zmniejszony. Wręcz przeciwnie – środki na ten cel wzrosły w związku z podwyżkami wynagrodzeń nauczycieli.

Aby nie obciążać dodatkową nauką zdalną uczniów

Podsumowując obecną sytuację w systemie oświaty należy przede wszystkim pomyśleć o dzieciach, które w czasie zdalnego nauczania spędzają codzienne nawet po 7-8 godzin przed komputerem na zdalnych lekcjach. Dochodzi do tego odrabianie oraz wysyłanie zadań również zdalne. Daje to często ponad dziesięć godzin dziennie pracy ucznia przed komputerem. Czy przy tak długim czasie przebywania ucznia przed komputerem słuszne jest obarczanie go dodatkowymi zajęciami zdalnymi?